Słuch każdego człowieka w naturalny sposób pogarsza się z wiekiem. Jego utrata może być tymczasowa lub trwała. Ludzie często słyszą lepiej na jedno ucho. Jeśli osłabienie lub zanik słuchu pojawia się w jednym uchu nagle, bez wyraźnego powodu, należy skonsultować się z lekarzem. Opóźnienie diagnozy zwiększa ryzyko trwałej utraty słuchu.
Ubytek lub osłabienie słuchu w jednym uchu
Utrata słuchu w jednym uchu określana jest jako jednostronna utrata słuchu lub jednostronna głuchota. Niektórzy ludzie cierpią na osłabienie słuchu w jednym uchu, podczas gdy drugie funkcjonuje prawidłowo. Stopień ubytku może się znacznie różnić – od łagodnego do ciężkiego. U niektórych osób osłabienie słuchu może z czasem przekształcić się w jednostronną głuchotę.
Jak ubytek słuchu wpływa na jakość słyszenia?
Mózg człowieka jest zaprojektowany tak, aby odbierać i przetwarzać dźwięki otrzymane z obu uszu. Wszelkie zaburzenia słyszenia wpływają na codzienne funkcjonowanie. Osłabienie słuchu stwarza wyjątkowe problemy, takie jak niezdolność do rozpoznania, skąd dochodzą dźwięki i niemożność wskazania źródła lub kierunku dźwięku. Oprócz tego pojawia się trudność w rozpoznaniu konkretnego dźwięku (np. mowy) w hałaśliwym otoczeniu, niemożność określenia głośności dźwięku oraz problemy ze skupieniem się i wielozadaniowością.
Dodatkowo pojawia się zjawisko znane jako „efekt cienia głowy”. W tym przypadku, jeśli źródło dźwięku znajduje się po stronie chorego ucha, osoba go nie usłyszy, dopóki nie przejdzie przez głowę i nie dotrze do drugiego ucha. Ze względu na sposób przemieszczania się fal dźwiękowych, dźwięki o wysokiej częstotliwości („s”, „sz”, „f”) nie docierają do prawidłowo funkcjonującego ucha, co oznacza, że osoba ich nie słyszy.
Jak rozpoznać osłabienie narządu słuchu?
W większości przypadków nagła utrata słuchu jest zauważana rano, po obudzeniu lub podczas rozmowy telefonicznej czy używania słuchawek. Słuch jest wówczas stłumiony. Może pojawić się uczucie pełności w uchu lub szum i zawroty głowy. Częste prośby o powtórzenie zdania lub zwiększanie poziomu głośności dźwięku w telewizji powinny być sygnałem ostrzegawczym.
Najczęstsze przyczyny osłabienia słuchu
Istnieje wiele możliwych przyczyn, w tym:
- narażenie na głośne dźwięki
- niektóre narkotyki
- ciało obce w uchu
- uraz mechaniczny ucha
- uszkodzenie neurologiczne
- nieprawidłowa budowa
- infekcje bakteryjne i wirusowe
- problemy z krążeniem
- choroby autoimmunologiczne
- zaburzenia genetyczne lub dziedziczne
Czasami dokładna przyczyna nie jest możliwa do zidentyfikowania lub jest spowodowana kombinacją czynników.
Jak wygląda diagnostyka?
Pierwszym krokiem jest umówienie się na badanie do laryngologa. W czasie wizyty lekarz oceni występujące objawy, historię choroby oraz przeprowadzi badanie uszu, gardła i nosa. Może również zlecić badanie słuchu, podczas którego audiolog oceni, jak reagujesz na szereg dźwięków i tonów przy różnych poziomach głośności. Test ten wskaże, która część ucha jest dotknięta chorobą, co może dostarczyć wskazówek co do przyczyny ubytku słuchu.
Jak leczy się utratę słuchu w jednym uchu?
Schemat leczenia będzie się różnił w zależności od przyczyny oraz nasilenia choroby. W niektórych przypadkach utrata słuchu jest nieodwracalna. W przypadku osób z ubytkiem o stopniu lekkim lub umiarkowanym zaleca się odpowiedni rodzaj aparatu słuchowego.
Inne opcje leczenia mogą obejmować:
- operację polegającą na naprawie ucha lub usunięciu guza
- antybiotyki do leczenia infekcji
- terapię steroidową w celu zmniejszenia stanu zapalnego i obrzęku
- zaprzestanie stosowania leków, które mogą powodować utratę słuchu
- zabieg chirurgiczny błony bębenkowej.
Jeśli zauważysz u siebie ubytek słuchu, nie ignoruj go w nadziei, że minie samoistnie. Natychmiastowe skorzystanie z pomocy specjalisty może mieć ogromne znaczenie.
